“Keep Ithaka always in your mind.
Arriving there is what you are destined for.
But do not hury the journey at all.”
– C.P. Cavafy
Toen Odysseus duizenden jaren geleden tien lange jaren op zee rondzwierf had hij maar één doel: zijn geliefde thuisland Ithaka terugvinden. Ithaka is het eiland dat betekenis gaf aan de reizen van Odysseus, de man van vele listen, vele wegen en veel verdriet. Ithaka is wat het waard is om voor te leven en voor te sterven. Ithaka: oorsprong en doel van de eeuwige zwerver.
Wij mensen van de eenentwintigste eeuw zijn zo thuisloos geworden. En zonder bestemming dreigt ook de reis uiteindelijk betekenisloos te worden. Soms willen we zo graag aankomen dat we vergeten de weg te waarderen, en soms verliezen we ons zo in de weg dat we onze bestemming uit het oog verliezen.
De pelgrim die op weg is naar Santiago weet dat het niet de Heilige Stad, maar de weg ernaartoe is die de loutering brengt. Odysseus weet dat er op Ithaka niet meer te vinden is dan wat schapen en heuvels. Maar het verlangen naar Ithaka is misschien wel net zo mooi als de plek zelf.
De spanning tussen de weg en het doel, tussen zwerver en pelgrim, toeval en noodlot; tussen vrijheid en gebondenheid, mogelijkheid en realiteit, niet-kiezen en kiezen: dat is het spanningsveld dat me fascineert. Hoe vinden wij voor onszelf weer een Ithaka? En hoe vergeten we dan niet hoe mooi ook de reis is die Ithaka ons geeft?