Een paar generaties terug waren vrijwel alle rivieren nog drinkbaar. Inmiddels is het een unicum geworden, weet ecoloog en avonturier Li An Phoa. Met Drinkable Rivers komt ze daarom dagelijks op voor deze wonderschone maar tegelijkertijd o zo kwetsbare ecosystemen. “Water is net zo belangrijk voor het leven op Aarde als de zon. Het is de oorsprong van ons bestaan.”
Op haar vierentwintigste vertrekt Li An Phoa naar Canada om de Rupert-rivier van bron tot zee af te kanoën. Tijdens de tocht hoeft ze haar drinkwater niet één keer te filteren. Met je handen uit de rivier drinken, dat was daar normaal. Li An: “Ik vulde iedere ochtend mijn flessen, maar eigenlijk had dat helemaal niet gehoeven. Als je dorst had, kon je je hoofd gewoon in het water steken.”
Drie jaar later keert Li An terug naar hetzelfde natuurgebied. Tot haar schrik komt ze erachter dat de rivier sinds haar vertrek sterk vervuild is geraakt. “De bouw van een mega-dam had de concentratie aan vervuiling veranderd en hierdoor had onder andere kwik van de zilvermijnbouw de rivier ondrinkbaar gemaakt”, vertelt ze. “Vele bewoners van het gebied – wiens families al duizenden jaren in harmonie met hun natuurlijke omgeving leefden – waren in één klap hun belangrijkste bron van leven kwijt.” (https://maatschapwij.nu/vitaal/li-an-phoa-drinkable-rivers/)
Li An realiseert zich op dat moment dat stroomgebieden van rivieren niet alleen een van de mooiste, maar ook een van de kwetsbaarste ecosystemen zijn. Het vergt immers maar één handeling van één persoon om een rivier te vervuilen, maar we hebben iedereen en alle handelingen nodig om een stroomgebied schoon en gezond te houden. Daarom loopt Li An sinds 2015 hele rivieren af, van bron tot zee. Al lopende mobiliseert ze zogenaamde ‘rivier-families’: de burgers, boeren, bestuurders en burgemeesters die in hetzelfde stroomgebied wonen.
Om te voorkomen dat economische belangen de gezondheid van rivieren in gevaar blijven brengen, stelt Li An een wezenlijke omslag in ons denken over maatschappelijk succes voor. “Eigenlijk zou niet het bruto nationaal product, maar de kwaliteit van het rivierwater de graadmeter voor het welbevinden van een samenleving moeten zijn. Want een schone en gezonde rivier, die vind je alleen daar waar balans is, waar de mens in harmonie met haar omgeving samenleeft.
Over Li An
Li An Phoa studeerde bedrijfskunde, filosofie en systeemecologie. Ze is oprichter van Drinkable Rivers en de nomadische buitenschool Spring College. Daarnaast geeft ze wandelcolleges op Business Universiteit Nyenrode en Van Hall Larenstein.
Li An is niet alleen een systeemdenker, maar bovenal een systeemdoener. De afgelopen jaren wandelde ze meer dan 18.500 kilometer op vijf continenten en onderweg verrichtte ze onderzoek, gaf ze les en spoorde mensen aan tot actie. In 2018 liep ze 1.000 kilometer langs de Maas, van de bron in Frankrijk tot de monding in de Noordzee. Die wandeling vormde de start van Mayors for a Drinkable Meuse, een internationaal burgemeestersnetwerk voor een drinkbare Maas. Ook zette Li An met haar stichting een ambitieus burgeronderzoek op dat mensen wereldwijd in staat stelt om de gezondheid van beken en rivieren te onderzoeken.
Over haar avontuurlijk leven en haar streven naar een wereld met drinkbare rivieren schreef Li An in 2021 met haar partner het boek Drinkbare rivieren: een reis, een droom, een levenswerk, gepubliceerd door uitgeverij Atlas Contact. Over haar wandeling langs de Maas werd een 3-delige tv-serie gemaakt die in 2020 is uitgezonden op NPO2.
Li An Phoa neemt je in een wandellezing mee in gesprek over het belang van gezonde rivieren.
Tijd: 17.30 – 18.30 uur
Locatie: landgoed de Reehorst en het bos (verzamelen buiten bij de ingang)